Một trong những bộ phận hết sức quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến sự an toàn của xe ô tô đó là phanh xe, cụ thể hơn là má phanh.
Phương pháp 1: Chọn má phanh cho ô tô phù hợp
1. Chọn vật liệu ma sát nối hoặc đính bằng đinh tán
Mọi loại má phanh cho ô tô đều cần có vật liệu ma sát mềm gắn với mâm phanh kim loại cứng. Những nhà sản xuất phanh sử dụng hai phương pháp để gắn vật liệu ma sát với mâm phanh: nối với dụng cụ liên kết hoặc đính bằng đinh tán có độ chắc chắn cao.
- Không có cách nào vượt trội hơn cách nào, nhưng phương pháp nối cho phép tuổi thọ của phanh kéo dài lâu hơn ít nhiều bởi khi vật liệu ma sát bị ăn mòn thì đinh tán tiếp xúc với roto hoặc phanh trống và sẽ gây ra tiếng rít khó chịu khi đinh đã bị gỉ. Ngay khi nghe thấy âm thanh rít khó chịu của đinh tán thì chủ xe nên thay phanh mới.
2. Cân nhắc điều kiện lái xe khi chọn vật liệu cho má phanh
Thay mới má phanh đòi hỏi chủ xe phải lựa chọn vật liệu. Chủ xe cần xác định nhu cầu của phanh xe lớn tới đâu. Có thể cân nhắc một số điều kiện sau:
- Có lái xe trong địa hình núi rừng hiểm trở?
- Khí hậu nơi ở nóng như thế nào?
- Đặc điểm giao thông ở khu vực lái xe có gì nổi bật?
- Chủ xe chịu đựng được tiếng rít của phanh đến đâu?
- Xe có kéo thêm gì phía sau không?
- Xe có phải đối mặt với bùn lầy vào mùa đông hay mùa mưa không?
3. Chọn vật liệu má phanh
Trước khi chọn vật liệu cho má phanh, điều quan trọng cần làm là cân nhắc ưu nhược điểm của mỗi loại.
- Má phanh hữu cơ: Một số xe có thể được trang bị phanh làm từ vật liệu hữu cơ. Vật liệu này giúp phanh được bền nhưng lại không cho khả năng phanh vượt trội khi kéo moóc hay khi lái trên những con đường xuống dốc dài. Ngoài ra, vật liệu phanh hữu cơ có thể giảm khả năng ăn phanh khi bị ướt.
- Má phanh bán kim loại: Vật liệu phanh bán kim loại với kim loại mềm giúp tăng khả năng ăn phanh, tuy vậy lại dễ ăn mòn roto hoặc phanh trống hơn so với vật liệu hữu cơ.
- Má phanh hoàn toàn bằng kim loại: Vật liệu này là một bước tiến về cả giá thành, chất lượng và độ hiệu quả của phanh, mang lại cảm giác phanh tuyệt vời ở gần như mọi điều kiện, nhưng lại ăn mòn roto/phanh trống nhanh.
- Má phanh gốm: Đây là vật liệu đắt hơn so với 3 loại trên nhưng có tuổi thọ cao nhất và bảo hành tốt nhất. Phanh gốm có thể chịu được nhiệt độ rất cao và cũng ít bị mòn hay giảm khả năng phanh khi bị ướt.
4. Chọn vật liệu bán kim loại cho má phanh nếu thường lái xe
Má phanh bán kim loại là sự lựa chọn toàn diện cho chủ xe với giá thành hợp lý.
- Hầu hết các mẫu xe mới đều trang bị má phanh bán kim loại và đó cũng là vật liệu mà các nhà sản xuất ô tô khuyên dùng. Kể cả xe có roto làm từ kim loại nặng vẫn có thể kết hợp tốt với má phanh bán kim loại.
- Tuy nhiên, nếu thường dùng xe cho những công việc nặng như kéo moóc trên đường đồi núi thì nên chọn má phanh có vật liệu cao cấp hơn, như kim loại hoàn toàn kim loại hay gốm chẳng hạn.
- Nói cách khác, chủ xe cần cân nhắc thật kĩ điều kiện lái xe và xem liệu phanh sẽ phải chịu bao nhiêu áp lực khi chọn má phanh. Tất cả đều vì lý do an toàn.
5. Xem lại toàn bộ hệ thống phanh khi thay má phanh
Luôn kiểm tra lại toàn bộ hệ thống phanh khi sửa xe hay đưa xe ra cơ sở dịch vụ để sửa.
- Má phanh có thể không còn vận hành hiệu quả nữa khi chất lượng của roto tiếp xúc và những xi lanh di chuyển má phanh có vấn đề.
Ngoài ra cũng nên tra dầu cho phanh khi xe đã được dùng trên 8 năm nhằm giữ độ ẩm thấp và phanh luôn giữ hiệu năng hoạt động cao.
Phương pháp 2: Tìm hiểu về cơ khí
1. Tìm hiểu sự khác nhau giữa: guốc phanh và má phanh.
Guốc phanh và má phanh là hai khái niệm khác nhau. Má phanh được dùng cho phanh đĩa ở hầu hết các trục cầu trước của xe hơi và xe tải. Còn guốc phanh lại dùng cho phanh trống thường ở trục cầu sau của xe hơi và xe tải. Lý giải cho sự thiết kế khác nhau này có thể được tìm hiểu qua chuỗi hoạt động của phanh:
- Khi người lái xe đạp phanh, guốc phanh giảm tốc độ của roto hoặc phanh trống giữa vành bánh xe và hệ thống treo. Ma sát của guốc phanh ép chặt roto hoặc đẩy guốc phanh ra ngoài phanh trống nhằm giảm tốc độ của xe, khiến guốc phanh trở nên rất nóng.
- Ở những đoạn đường xuống dốc dài, phanh trước (theo đó là má phanh) thường chịu nhiều áp lực hơn phanh sau. Chính vì lý do đó, phanh trước cần được gia cố mạnh hơn để chịu được áp lực.
2. Tại sao phanh đĩa lại cao cấp hơn phanh trống?
Như đã nói ở trên, phanh đĩa nằm ở đầu xe và phải chịu áp lực cao hơn so với phanh trống nằm ở sau xe. Thế nên, phanh đĩa cần được đảm bảo chất lượng tốt hơn.
- Phanh đĩa được các nhà thiết kế máy bay và xe đua tạo ra với mong muốn tìm được cách giảm tốc độ của động cơ hiệu quả nhất mà không khiến guốc phanh bị quá nóng. Sau đó, phanh đĩa được sử dụng cho trục cầu trước của các mẫu xe nhằm giảm độ hao mòn của phanh trước.
- Trục cầu sau không chịu nhiều lực bằng trục trước khi hãm phanh, đồng thời phanh trống rẻ và dễ sản xuất hơn nên phanh trống thường được dùng phổ biến hơn cho trục cầu sau của phần lớn xe hơi và xe tải.
- Tuy vậy, ngày càng nhiều mẫu xe hiệu năng cao và xe tải hạng nặng trang bị phanh đĩa cho cả phía trước và phía sau để tăng khả năng ăn phanh của xe. Phanh đĩa cũng chịu nhiệt tốt hơn phanh trống, vậy nên có thể vận hành tốt kể cả khi bị nóng lên.
Cảnh báo:
Má phanh không phải là bộ phận nên mua rẻ. Thậm chí một chiếc xe chỉ đáng 100 USD cũng cần có khả năng dừng kịp thời khi một đứa trẻ đạp xe ngang qua hay khi lái xe qua các góc khuất và có một chiếc xe buýt dừng ngay trước mặt. Má phanh chất lượng là hết sức cần thiết để có thể dừng xe lại kịp thời và đảm bảo an toàn cho cả người lái lẫn người xung quanh.
Sedanviet.vn